En iyi tur metinlerini dünyanın en başarılı yazarların yazabileceğini mi düşünüyorsun? Elbette ki hayır! Başarılı bir tur metni yazmak insanın yalnızca masa başına oturup birkaç saatte kusursuz bir edebi metin yazması anlamına gelmiyor. Buradaki ironi, yazım işleminin her zaman geliştirilmeye dair bir potansiyeli barındırmasından kaynaklanıyor. Ağır yük yalnızca satırları inşa etmekle bitmiyor. İnsanın sürekli yeni şeyler öğrenmesi, anlattığı şeyleri daha fazla benimseyebilmesi emek istiyor. Peki bunu geliştirmek için ne yapabilirsin?
İlhamlandır, Heyecanlandır ve Harekete Geçir!
Başarılı hikayelerin hepsi dinleyicilerini ilhamlandırma, heyecanlandırma ve harekete geçirme gücüne sahiptir – onları hayatın sıradan gerçekliğinden tutup çeker ve sıra dışı bir yolculuğa çıkarır. Bir anlatıcı olarak senin de görevin anlatmaya değer hikayeler yaratmak olmalı. Dinleyenlerin kalplerine dokunan, hafızalarını hoş bir şekilde gıdıklayan, onları harekete geçiren anılar yaratmayı amaçlamalı.
Daha önce bir TED Talk izlemiş miydin? Dünyanın önde gelen konuşmacılarının etkileyici hikayelerini anlattıkları bir platform burası. Buna rağmen konuşması yayınlanan insanlardan yalnızca küçük bir kısmı milyonlar tarafından izleniyor. Diğerleri kimsenin hatırlamayacağı bir içerik yığınına dönüşüyor. Peki sence bunu nasıl başarıyorlar?
Başarılı hikayelerin hepsi dinleyicilerini ilhamlandırma, heyecanlandırma ve harekete geçirme gücüne sahiptir – onları hayatın sıradan gerçekliğinden tutup çeker ve sıra dışı bir yolculuğa çıkarır. Bir anlatıcı olarak senin de görevin anlatmaya değer hikayeler yaratmak olmalı. Dinleyenlerin kalplerine dokunan, hafızalarını hoş bir şekilde gıdıklayan, onları harekete geçiren anılar yaratmayı amaçlamalı.
Daha önce bir TED Talk izlemiş miydin? Dünyanın önde gelen konuşmacılarının etkileyici hikayelerini anlattıkları bir platform burası. Buna rağmen konuşması yayınlanan insanlardan yalnızca küçük bir kısmı milyonlar tarafından izleniyor. Diğerleri kimsenin hatırlamayacağı bir içerik yığınına dönüşüyor. Peki sence bunu nasıl başarıyorlar?
En iyi TED konuşmacıları, hikayelerini en güzel biçimde anlatmayı başaran insanlardan oluşuyor. İnsanları ilhamlandırıyor, cezbediyor, eğlendiriyor ve en önemlisi, dinleyicileriyle duygusal bir bağ kurmayı başarıyorlar.
İşte senin turunu daha da güzelleştirecek 9 ipucu:
1. Kanıtlara ve Sayılara değil, Hikayeye Odaklan
Eğer tur metninde çok fazla sayı, tarih veya delil sunuyorsan büyük ihtimalle dinleyiciler üzerinde ne derece büyük bir etkiye sahip olduğunun farkında değilsin! Etkileyici bir hikayen olduğu sürece diğer bütün detaylar ikinci planda kalacaktır.
2. Eğlenceyi Elden Bırakma!
Güzel hikayeler bir kişiyi de bin kişiyi de kendine çeker, eğitir, öğretir ve eğlendirir. Ünlü yazar Studs Terkel “İnsanlar hikayeler için açlık duyar” der. “Bu, bizim var oluşumuzun bir parçasıdır.”
Hikayelerin insanlara ilham verme ve harekete geçirme özelliği de etkileyicidir. Eğer dinleyiciyle bir bağ kurmak istiyorsan, onların duygularına hitap etmeyi öğrenmelisin. Akılda kalıcı bir hikâye, insanların hem kafalarına hem kalplerine hitap eder.

Özetle,
- Eğer tarih veya sayı vermen gerekiyorsa bunların çok bilinmeyen ve etkileyici rakamlar olmasına dikkat et.
- Dinleyiciyle kuracağın mesafeli ilişkiye samimiyeti ve mizahı dahil et.
- Olaylara oyuncu bir dille heyecan katmaya çalış.
- Fırsat buldukça hikayene nüktedan elementler ekle.
3. Tur Duraklarının Süresini Kısa Tutmaya Çalış
500 kelime, yani 4-5 dakikalık içerik uzunluğunun ideal bir dinleme süresi olduğunu düşünüyoruz. Anlatımlar uzadıkça, yaratmak istediğin deneyimin ve duygusal tesirin etkisini yüksek tutmak giderek zorlaşabilir.
4. Güçlü bir Başlangıç ve Bitiş Paragrafı Kurgula
Başlangıç paragrafı, rehberin bütün turun duygusal tonunu belirlediği noktadır. Aynı zamanda turun geri kalanıyla ilgili kuralları ve önerileri de verdiği yerdir. Herkesin tura aynı noktadan, eşit bir seviyede başlamasına yardımcı olur. Kendinle ve turla onları kısaca bilgilendirmek veya onların bilmeleri gerektiğini düşündüğün detayları vermek için bir fırsat olarak kullanabilirsin. Bir manzara hangi açıdan fotoğraflanmalı, bir yere ulaşmak için hangi yol takip edilmeli bilgisini ne kadar erken söylersen dinleyicinin hazırlanmak için o kadar fırsatı olacaktır.
5. Basit Kelimeler Seçmeye Gayret Et
Tur metni yazarken, diğer bir çok şeyde olduğu gibi KISS kuralını uygulamakta fayda var. Keep It Short and Simple, yani Kısa ve Kolay olsun. Anlattığın konuyu basit ve net anlatmaya gayret et. Mamafih, velhasılıkelam gibi yorucu kelimeler kullanmaktan kaçın ve hikayeni dinleyicilerinin bildiği dilde anlat.
Unutma, kimse bir tur deneyiminin ortasında sözlük çıkarıp karıştırmak istemez. Dışarıda olan, keşfetmek, eğlenmek ve yeni bir şeyler öğrenmek ister.
6. Basit Yönlendirmelerle Büyük Karmaşıklığın Önüne Geç
Turda dinleyicinin tam olarak nerede durduğunu bilmen mümkün değil. O yüzden kişiyi bulunmasını istediğimiz yere götürmeyi hedeflemeliyiz. Bunu başarmak için gezginin perspektifini kullanarak onun kafasında küçük bir harita çizmeye çalış. Sokak isimleri, ünlü bir bina, yol üzerindeki tabela, dinleyiciyi doğru yola götürmek için kullanabileceğin araçlardan yalnızca bir kaçı. Burada da Kısa ve Kolay tutmaya dikkat et. Her durak bitişinde, bir sonraki durağa yönlendirirken buna dikkat etmeni öneriyoruz.
Örneğin:
- Şu ilerideki sokağı geçerek devam et. – Bakkalın solundan geçerek yürü demek yerine;
- Önümüzdeki X sokağı üzerinde ilerleyeceğiz – Sağ tarafta kalan bakkalı geçip yolumuza devam edelim. diyerek yönlendirmek, kafa karışıklığını azaltacak ve dinleyiciyi yoluna güvenle devam etme konusunda teşvik edecektir.
7. Tur Deneyimini Zenginleştirmek Senin Elinde!
Yaratmak istediğin ambiyans, metnin kalitesinin yanında sesin kalitesine de bağlıdır.
Bunu iyileştirmek için dikkat edebileceğin en kolay ve etkili şey ses kayıtlarıdır. Turunu kaydettikten sonra ilk yapman gereken;
- Kayıtlarını dikkatle dinle!
- Kedinin miyavlaması, saatin tik takları, kombinin sesi kaydı etkilemiş mi? Seste patlamalar ve hışırtılar var mı?
Eğer kaliteden memnunsan tebrikler! Şimdi dinlerken gözlerini kapat. Ve bir ses sanatçısı gibi düşünmeye çalış… Genel olarak anlatımı güçlendiren iki yöntem:
- Durakların başlarına ve sonlarına boşluk (fade in- fade out) yerleştirmek.
- Ezan sesi, kilise çanı, araba kornası gibi ambiyans efektleri doğru yerleştirmek.
Tur deneyimini en üst seviyeye taşımak isteyen rehberler başka yöntemler de düşünebilir:
- Metro durağından karşıya geçmelerini öğütlerken demiryolu sesi konulabilir mi?
- Dinleyiciyi yüksek bir yerde dolaştırıyorsan, rüzgar efekti yerleştirmek güzel olur mu?
- Bir dükkandan içeri giriyorsan kapı zili, çan sesi eklemek etkiyi artırır mı?
Unutma, hayal gücünü doğru kullandığın ölçüde kelimeler ve sözler uyum kazanacaktır.
8. Görsel Desteğini Esirgeme
Piri, yalnızca insanların kulaklarına hitap etmiyor. Onlara en özel fotoğrafları sunarak tura zenginlik ve derinlik de katıyor. Aynı zamanda kullanıcıların anlatılanları takip etmesini kolaylaştırıyor. Anlattıklarının kullanıcının gözünde canlanmasını sağlamak için en önemli malzemelerin fotoğraflar. Bu hikayedeki eski bir eşya da olabilir, güncel bir karakter de.
9. Neden Yazdığının Bir Cevabı Olsun
Andrew Stanton Harika Bir Hikaye için İpuçları videosunda şöyle diyor: “Benim umursamamı sağlayın… Rica ediyorum, duygusal olarak, akılsal olarak, estetik olarak benim umursamamı sağlasanız yeter.”
Turizm işinde olduğumuzu düşünüyor olabilirsin. Ama bu, seni dinleyen insanların turun geçtiği lokasyonu ve oradaki hikayeleri umursamaları için yeterli bir sebep değil. Öyleyse dinleyicilerin senin turlarından beklentisi nedir? Bunu öğrenmenin tek yolu denemek ve onların ilgilerini ölçmektir.
Bir rehber için dinleyicisini bilmek, kendini bilmek kadar önemli olmalıdır. Turizm sektörünün önde gelen bütün firmaları mükemmel dinleyicilerdir. Piri’de de her yorum, öneri ve puanlama içerik ekibi tarafından değerlendirilir ve aksiyon alınır.)
Şirket sloganı ve maaş bordrosu başarıyı tanımlamaz. Gerçekçi ve uğraşmaya değer hedeflerin peşinden koşulduğu bir kariyer başarının tanımıdır. Biz de Piri’de gelecek teknolojilerini dünyadaki kültürel miraslarımızı tanıtmak, yaşatmak ve korumak için çalışıyoruz. Bu anlamlı hedef, bize insanların kalplerine ve akıllarına dokunmak için en büyük heyecanı sağlayan kaynak.
Başarısızlık mı? Tabii ki olacak! Ama ne kadar hızlı kalkarsak, o kadar çok öğreniriz. Piri’de her kullanıcımızı memnun etmek biraz zor. Ama bu da işin güzel yanı… Hep daha iyisi için tekrar tekrar ve tekrar deniyoruz. Gelen her eleştiriyi bizi iyi bir yorumdan daha ileri götürebileceğine inanıyoruz. Siz de turlarınızı hazırlarken bu reçeteleri kullanabilirsiniz!
Not: Eğer kendi Piri turunuzu yapmak istiyorsanız ve henüz başvurmadıysanız, web sitemizdeki butonlardan bize ulaşabilirsiniz!